Statik Elektrik Önleme
Statik Elektrik Neden Önlenmelidir?
Statik elektrik, günlük hayatta çoğu zaman basit bir kıvılcım veya küçük bir çarpma olarak görülür. Ancak endüstriyel alanlarda çok daha büyük riskler doğurabilir. Özellikle elektronik üretim hatlarında, plastik film işlemede, ilaç ve gıda ambalajlamada veya kimyasal tesislerde statik elektrik boşalması (ESD) ekipmanlara zarar verir, ürün kalitesini düşürür ve hatta yangın-patlama riskine yol açar.
Statik elektrik önleme çözümleri, hem iş güvenliği hem de ürün kalitesi için kritik öneme sahiptir.
Statik Elektrik Önleme Yöntemleri1. Topraklama Sistemleri
En temel yöntem, iletken yüzeylerin güvenli şekilde toprağa bağlanmasıdır. Topraklama sayesinde yük birikimi doğrudan boşalır.
Makine gövdeleri topraklanmalı,
Çalışma masaları ve ESD zeminler kullanılmalı,
Çalışanlar bileklik veya ayakkabı ile topraklama devresine dahil edilmelidir.
2. Antistatik Barlar (Statik Bar)
İyon üretimi yapan statik barlar, havadaki iyonları kullanarak yüzeylerdeki yük dengesini sağlar. Özellikle hızlı üretim hatlarında en etkili çözümlerden biridir.
Plastik film hatlarında,
Elektronik montaj alanlarında,
Ambalaj ve baskı makinelerinde yoğun olarak kullanılır.
3. Nem Kontrolü
Düşük nem, statik yük birikimini artırır. Özellikle kış aylarında nem oranı %30’un altına düştüğünde statik elektrik problemleri artar.
Çözüm: Nemlendirici sistemler ile %40–60 seviyesinde nem korunmalıdır.
4. Antistatik Malzemeler ve Kaplamalar
Antistatik spreyler, kaplamalar ve özel üretim torbalar ile malzeme yüzeylerinde yük birikimi önlenir. Özellikle elektronik bileşenlerin taşınması ve saklanmasında ESD torbalar kullanılmalıdır.
5. ESD Dostu Çalışma Alanı
Antistatik masa örtüleri,
İletken döşeme ve paspaslar,
Topraklama ile bağlantılı sandalyeler,
ESD bileklik ve giysi kullanımı,
çalışma alanında statik yük birikimini engeller.
6. İyonize Hava Üfleyiciler
Geniş alanlarda veya noktasal uygulamalarda hava akışı ile birlikte iyonlar üflenerek statik yük boşaltılır. Özellikle elektronik montaj masalarında hassas parçalar için tercih edilir.
Statik Elektrik Önlemenin Faydaları
Ürün Kalitesini Artırır: Toz yapışması, film kayması, baskı hataları azalır.
Ekipman Koruması: ESD kaynaklı elektronik arızalar önlenir.
İş Güvenliği Sağlanır: Yanıcı ortamlarda kıvılcım riski düşer.
Maliyetleri Azaltır: Üretim hatası, iade ve fire oranları düşer.
Verimlilik Artar: Kesinti ve üretim kayıpları en aza iner.
